Podstawowe rodzaje kabli i przewodów
W instalacjach elektrycznych i telekomunikacyjnych stosuje się różne typy kabli i przewodów. Najpopularniejsze to przewody miedziane jedno- i wielożyłowe. Stosuje się je do przesyłu energii elektrycznej w budynkach. Kable koncentryczne służą głównie do przesyłu sygnału telewizyjnego i internetowego. Światłowody wykorzystywane są w sieciach telekomunikacyjnych do szybkiej transmisji danych. Kabel hdmi to standard w domowych instalacjach audio-wideo. Wybór odpowiedniego typu zależy od konkretnego zastosowania.
Przekrój przewodu ma kluczowe znaczenie dla jego obciążalności prądowej. Dla typowych instalacji domowych stosuje się przewody o przekroju 1,5-2,5 mm2. W obwodach siłowych przekroje mogą sięgać 50 mm2 i więcej. Izolacja kabli musi być dostosowana do warunków pracy. W pomieszczeniach suchych wystarczy izolacja PVC. Na zewnątrz budynków stosuje się kable w izolacji polietylenowej lub gumowej. Ważna jest też odpowiednia klasa ochronności przed wnikaniem wody i pyłu.
Kable i przewody (onninen.pl/produkty/Kable-i-przewody) różnią się także odpornością na uszkodzenia mechaniczne. W miejscach narażonych na uszkodzenia stosuje się kable w pancerzu lub osłonie. Dla instalacji podtynkowych wystarczą przewody w izolacji podstawowej. Przewody układane w korytkach i drabinkach powinny mieć dodatkową osłonę. Ważnym parametrem jest też odporność ogniowa, szczególnie w budynkach użyteczności publicznej.
Przy doborze kabli należy uwzględnić ich maksymalną długość. Dla przewodów miedzianych ograniczeniem jest spadek napięcia. W przypadku światłowodów kluczowy jest poziom tłumienia sygnału. Kanle telekomunikacyjne mają ściśle określone parametry transmisyjne. Ich przekroczenie może skutkować pogorszeniem jakości sygnału. Dlatego przed zakupem warto skonsultować się ze specjalistą.
Prawidłowe układanie i zabezpieczanie instalacji kablowych
Odpowiednie ułożenie kabli ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i niezawodności instalacji. W budynkach mieszkalnych przewody prowadzi się zazwyczaj pod tynkiem. Należy je układać pionowo lub poziomo, unikając skosów. Minimalna głębokość bruzd to 0,5 cm dla przewodów pojedynczych i 1 cm dla wiązek. W ścianach szkieletowych stosuje się peszle ochronne. Zapobiegają one uszkodzeniom mechanicznym przewodów.
W obiektach przemysłowych kable układa się najczęściej w korytach i drabinkach. Zapewnia to łatwy dostęp do instalacji. Ważne jest zachowanie odpowiednich odstępów między kablami. Przewody energetyczne i sygnałowe powinny być prowadzone oddzielnie. Zapobiega to zakłóceniom elektromagnetycznym. Kabel hdmi (onninen.pl/produkty/kable-hdmi) należy układać z dala od przewodów zasilających. Zapewni to najlepszą jakość sygnału audio-wideo.
Przy prowadzeniu kabli na zewnątrz budynków stosuje się specjalne rury osłonowe. Chronią one przewody przed wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi. Głębokość ułożenia kabli w ziemi zależy od ich rodzaju i napięcia. Dla typowych instalacji niskiego napięcia wynosi ona 50-70 cm. Kable układane pod drogami wymagają dodatkowych osłon. Trasy kablowe powinny być oznakowane taśmą ostrzegawczą.
Ważnym elementem instalacji są puszki połączeniowe i rozgałęźne. Umożliwiają one łatwy dostęp do połączeń. W miejscach narażonych na wilgoć stosuje się puszki o podwyższonej szczelności. Wszystkie połączenia powinny być wykonane w sposób trwały i pewny. Stosuje się do tego specjalne złączki i zaciski. Kanle telekomunikacyjne (onninen.pl/produkty/Kable-i-przewody/Kable-telekomunikacyjne) wymagają szczególnej staranności przy łączeniu. Niewłaściwe połączenia mogą znacząco pogorszyć parametry transmisji.
Konserwacja i diagnostyka instalacji kablowych
Regularne przeglądy instalacji kablowych są kluczowe dla ich bezpiecznej eksploatacji. W budynkach mieszkalnych zaleca się kontrolę co 5 lat. Obiekty przemysłowe wymagają częstszych przeglądów, nawet co rok. Podczas inspekcji sprawdza się stan izolacji przewodów. Kontroluje się również połączenia w puszkach i rozdzielnicach. Ważne jest też badanie rezystancji izolacji całej instalacji.
Do diagnostyki instalacji stosuje się specjalistyczne przyrządy pomiarowe. Mierniki rezystancji izolacji pozwalają wykryć uszkodzenia przewodów. Kamery termowizyjne umożliwiają lokalizację przegrzewających się połączeń. Do testowania sieci teleinformatycznych używa się testerów okablowania. Mierzą one parametry transmisyjne i wykrywają przerwy w kablach. Regularne pomiary pozwalają wcześnie wykryć potencjalne problemy.
W przypadku wykrycia usterek należy niezwłocznie je usunąć. Uszkodzone przewody wymienia się na nowe. Luźne połączenia dokręca się lub wymienia złączki. Przy naprawach trzeba stosować elementy o takich samych parametrach jak oryginalne. Dotyczy to zwłaszcza bezpieczników i wyłączników nadprądowych. Po każdej naprawie konieczne jest sprawdzenie działania całego obwodu.
Właściwa konserwacja obejmuje też czyszczenie tras kablowych. Nagromadzony kurz może utrudniać odprowadzanie ciepła. W środowiskach agresywnych chemicznie stosuje się specjalne powłoki ochronne. Zabezpieczają one kable przed korozją. Regularnie należy też sprawdzać stan oznaczeń kabli i obwodów. Czytelne oznaczenia ułatwiają eksploatację i naprawy instalacji. Przestrzeganie tych zasad zapewni długotrwałą i bezawaryjną pracę instalacji kablowych.
